ORTA VE AĞIR DÜZEY ZİHİN ENGELLİ ÖĞRENCİLERE BECERİ KAZANDIRILMASINDA KULLANILAN MATERYALLERİN ÖĞRETMEN VE YÖNETİCİ GÖRÜŞLERİNE GÖRE DEĞERLENDİRİLMESİ
ORTA VE AĞIR DÜZEY ZİHİN ENGELLİ ÖĞRENCİLERE BECERİ KAZANDIRILMASINDA KULLANILAN MATERYALLERİN ÖĞRETMEN VE YÖNETİCİ GÖRÜŞLERİNE GÖRE DEĞERLENDİRİLMESİ
Araştırma, orta ve ağır düzey zihin engelli öğrencilerin beceri kazandırılmasında kullanılan materyaller ile ilgili öğretmen ve yönetici görüşlerini belirlemeye yönelik betimsel bir çalışmadır. Orta ve ağır düzey zihin engelli öğrencilerin beceri kazandırılmasında kullanılan materyaller üzerinde etkili olan faktörlerin öğretmen ve yönetici görüşlerine göre belirlemek için ise nitel araştırma yöntemlerinden 'Yarı Yapılandırılmış Görüşme Tekniği' kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Antalya Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı Kumluca ve Finike ilçelerindeki Özel Eğitim İş Uygulama Merkezleri ve Özel Eğitim uygulama okullarındaki sınıflarda yetersizliğe sahip öğrencilerle çalışan 30, özel eğitim sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmada şu sonuçlar bulunmuştur; Öğretmelerin ders işlerken materyal bulmada güçlük çektiklerini, bu durumun nedeni olarak okullardaki materyal yetersizliği, beceri öğretiminde kullanılabilecek materyal azlığı ve öğrencilerin düzeylerine uygun materyallerin azlığı olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca öğretmelerin materyal tasarladıklarını, bu durumun nedenleri arasında ise işlenecek ders için yeterli materyal olmadığında, okullarında yeterli materyal olmaması olduğu bulunmuştur. Beceri öğretiminde materyal tasarlamadıklarını, bu durumun nedenleri arasında kısıtlı zaman, derslerde işlenecek konuya uygun materyal sağlamanın okulun sorumluluğunda olduğu düşüncesi olduğu bulunmuştur. Öğretmenlerin materyal konusunda kurumsal olarak destek almadıklarını ya da desteklenmediklerini görülmüştür. Bu durumun nedenleri arasında ödenek yetersizliği, maddi imkânsızlıklar, okulda materyal azlığı, okulda imkânların kısıtlı olması, okul aile birliğinin ve yöneticilerin ödenek almada sıkıntı yaşamaları olduğu tespit edilmiştir. Beceri eğitiminde materyal kullanımı düzeyinin yetersiz olduğunu bulunmuştur. Bu durumun nedenleri arasında okulda materyal azlığı, kısıtlı imkânlar olarak belirtmişlerdir. Materyal kullanarak yapılan eğitimde bilgilerin kalıcı olduğunu, bu durumun nedeni olarak, eğitimin birden fazla duyu organına hitap edilerek yapılmasının eğitimi olumlu etkilemesi, öğrencilerin bilgiyi daha çabuk kavraması, ders işlenirken öğretmene ve öğrenciye olumlu yönde katkı sağlaması, eğitim faaliyetlerini çeşitlendirmesi olduğu tespit edilmiştir. Beceri eğitiminde kullanılan materyallerin öğrencilerin akademik beceri düzeylerine uygun olmadığı bulunmuş, bu durumun nedenleri arasında materyallerin öğrencilerin bireysel farklılıklarından dolayı, düzeylerine uygun olmaması nedeniyle uyarlamalar yapmaları olduğu tespit edilmiştir. Beceri eğitiminde kullanılan materyallerin öğrencilerin akademik beceri düzeylerine uygun olduğunu, bu durumun nedeni olarak materyallerin öğretmenler tarafından seçilmesi ya da öğretmenlerin kendi materyallerini yapmaları olduğu bulunmuştur. Materyal kullanımı ile ilgili mevzuat hükümlerinin geliştirilmesi gerektiğini tespit edilmiş, bu durumun nedeni olarak okullara yeterli maddi kaynak, ödenek ayrılması gerektiği, yönetmelik hükümlerinde özel eğitim sınıflarında bulunan veya bulunabilecek materyallerin belirli bir standarda oturtulması, her özel eğitim sınıfında öğrencilerin engel türüne göre materyal bulunması gibi maddelerin yönetmelikte olması gerektiği ortaya çıkmıştır.Kazandırılacak kavramlara göre materyallerin yetersiz olduğunu bulunmuş, bu durumun nedenleri olarak okullardaki materyal yetersizliği, kavram öğretiminde kullanılabilecek materyal azlığı, okul imkânlarının sınırlı olması olduğu ortaya çıkarılmıştır. Kazandırılacak kişisel bakım becerileri açısından yeterli materyalleri olduğu tespit edilmiştir. Bu durumun nedeni olarak kişisel bakım materyallerinin bulunmasının kolay olması ve bu materyallerin ucuz olması olduğu ortaya çıkarılmıştır. Kazandırılacak ev içi becerileri açısından materyallerin yetersiz olduğunu, bu durumun nedeni olarak okullardaki materyal yetersizliği, ev içi becerileri öğretiminde kullanılabilecek materyal azlığı, okul imkânlarının sınırlı olması olduğu tespit edilmiştir. Mesleki beceriler açısından materyallerin yeterli olmadığını belirtmişlerdir. Bu durumun nedenleri arasında öğrencilerin düzeylerine uygun materyal bulamamaları, ödenek yetersizliği, maddi imkânsızlıklar, okulda materyal azlığı, okulda imkânların kısıtlı olması, okul aile birliğinin ve yöneticilerin ödenek almada sıkıntı yaşamaları olduğu tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Özel Eğitim, Özel Eğitim Uygulama Okulu, Materyal
Tam metin için buraya tıklayınız
